Skulu vit hava útlendskar og danskir tilstandir í Føroyum tá tað kemur til stjóralønir og bonusskipanir. Nú nógv tos hevur verið um hesi viðurskiftir er áhugavert at taka fram hvussu vit ynskja at skipa okkara egna samfelag.
Seinastu mongu árini hava vit sæð at stjóralønir í okkara grannalondum og ikki minst í USA eru farnar til himmals og har tað sær út til, at einki lutfall er millum evnir og framleiðslu hjá fyritøkunum og stjóralønirnar. Ørandi bonusskipanir av ymiskum slag, sum ikki skal verða komið nærri inn á her.
Í breddanum í KVF setti ein luttakari ein sera viðkomandi spurning, skal ein almennir stjóri í einum almennum partafelag hava hægri løn enn stjórni á landssjúkrahúsinum. Hetta var sera beinrakið og viðkomandi.
At tosa um at bonusskipanir ikki skulu verða meira enn so og so nógv prosent av lønini er meiningsleyst um lønin í útgangsstøðinum er heilt av leið. Vit kundi sagt at ein almenn stjóraløn ongantíð kann verða hægri enn 90.000 kr um mánaðin og við bonus og eftirløn max 110.000 kr um mánaðin.
I Føroyum eru bara heilt fáir stórir almennir stovnar ella partafeløg og um man veruliga heldur at tað í Føroyum finnast nakrir heilt fáir stjórar ið eru egnaðir at stýra hesum feløgum ella stovnum, so er útgangsstøðið nokk skeivt. At halda at vit hava superstjórar við so nógvum royndum og góðum strategiskum og leiðslumessigum royndum at teir eru verdir 100, 150 ella 200.000 kr um mánaðin og bonusskipanir kann tykjast nakað løgið. Um stjórin á Posta ella SEV ella í einum almennum banka ella almennum flogfelag halda seg hava so heilt serligar førleikar og evnir, so skuldi tey bara søkt størv í okkara grannalondum.
Tað eru nokk av vælútbúnum føroyingum og við hollum rondum sum eru fult út førir fyri at stýra okkara almennu partafeløgum og almennum stovnum og tí er nevniliga ikki neyðugt við at nýta óneyðugar almennar skattapengar til at løna stjórunum og uppfinna tápuligar og óneyðugar bonusskipanir ið útgangsstøðinum ikki hoyra heima í almennum stovnum og feløgum.
Sjálvandi skal sjúkrahússtjórin fáa somu sømdir sum ein sum leiðir eina pakka deild, sum fyri mongum árum síðani hevur prísa seg út av marknaðinum. Tað ið eg royni at siga er, at tað í Føroyum er hópin av góðum umsøkjarum/leiðarum til stjórastørv og sum saktans eru nøgdir við eina løn uppá 60.000 kr um mánaðin.
Eitt sindur um Posta
Tað sum Posta gjørdi skeivt fyri mongum áðrum sýðan var at teir ikki fingu sær betalingsterminalar tá dankortini komu so fólk kundi rinda rokningar á posthúsunum, og sum økonomar kenna val eitt annað fyribrigdi at prísa seg út av marknaðinum. Porto gjørdidt so høgt at privatu vinnufyritøkurnar fingu sær digitalar loysnir at senda brøv og lønarseðlae til teirra viðskiftafólk. Posta er í dag so vánaligt at tað er ein munandi seinkandi liður tá eitt nú vørur skulu sendast úr høvuðsstaðnum og norðureftir, hetta kann taka fleiri dagar. Man skuldi avgjørt umhugsa at loyvt privatum flutningsfyritøkum eisini at “flyta” brøv.
Hvussu kann Posta verða ein týðandi liður í okkara samfelag aftur, nú bankarnir alsamt lækka tænastustøði kundi Posta verið almennur lønarbanki. Posta kundi eisini verið ein tollmiðstøð. Nú tollvaldið skal skerjast kundi fulltrúar á Posta fingið tollheimild og harvið fingið pening frá landinum og betra okkara góða tolleftirlitið enn meira – samstundis. Ein Post and Customs office.
Ungi landsstýrismaðurin var í dag úti og segði at fyrrverandi bankastjórin og grannskoðarin skuldi standa á odda fyri nevndini í Posta og fyrrverandi nevndarformaðurin í er royndur vinnulívsmaður og politikari, undirforstaði var verri skikkaður enn ein revisor og bankamaður til at menna Posta.
Tað er eingin ivi um, at hesir menn hava drúgvar og góðar leiðsluroyndir og eru álitispersónar. Men nevndararbeiði og mennan av fyritøkum man verða torført at læra og hvør dugir tað og hvør ikki dugir tað, er torført at meta um. Tí er tað undrunarvert at landsstýrismaðurin heldur at ein nýggjur nevndarformaður kann bjarga og betra raksturin hjá Posta munandi uttan hetta gongur út yvir tænastustøði.
Í bókum um nevnararbeiði verður oftani tikið til at “bókhaldarar / figgjarleiðarar” – og advokatar ikki eru teir optimalu til strategisk tænkning og innovatión og ikki neyturviliga eru besta boð uppá nevndarlimir. Men sum vit vita, er sera vanligt at advokatar og fíggjarleiðara sita í nevndum og eru við til at menna feløg.
Hugsi mangan um ein stjóra sum eg havi siti i nevnd saman við og sum hevur ótrúlig evnir til at síggja heildina í einum felag og hvat er galið og hvat og hvussu felagið kann mennast. Hetta eru sera læruríkt, tá man eisini kennir góðu úrslitini í teirra felag, og veit at her er verulig tyngd og vitan aftanfyri.
Herfrá vil eg ynskja nýggja nevndarformanni, nevndini og komandi stjóra hepna hond við at menna okkara almenna Postfelag.
Óli M. Lassen, stjóri og eigari av 24.fo
