Home Author
Author

Lagt út ÓML

Týsdagin 12. november 2024 verður val til allar kommunur í Føroyum. Sama dag er skúlastýrisval og val til staðbundnu nevndirnar í Tórshavnar kommunu. Her kanst tú lesa um, hvussu tú ber teg at við at velja. Tú kanst eisini lesa um mannagongdirnar og reglurnar fyri kommunuval.

Tú kanst lesa meira her

Finn títt valstað

Á valkortinum sært tú, hvar tú skalt greiða tína atkvøðu. Tað vil siga valstaðið, tú hoyrir til. Tú fært valkortið sendandi í seinasta lagi tvær vikur áðrenn valdagin.

Skúlin á Argjahamri

Valstaðið í Havn - Høllin á Hálsi

Høllin í Kaldbak valstað 2024_web_ÓF

Valstaðið í Kollafirði

Skulin A Velbastad Valstad 2024

Ungmannafelagshusid I Nolsoy Valstad 2024

Soleiðis setir tú krossin rætt

Tú skalt antin seta kross fyri tí lista, tú ætlar at velja, ella fyri einum valevni. Myndin niðanfyri vísir, hvussu tú skalt gera, og hvussu tú ikki mást gera:

Valúrslit

Vilt tú vita, hvussu nógv býráðsumboð og atkvøður flokkarnir fingu í 2016 og á undanfarnum kommunuvalum, kanst tú kanna tað nærri á heimasíðuni hjá Kringvarpi Føroya, ið skrásetir og almannakunnger øll valúrslit.

Á somu síðu kanst tú eisini fylgja við í kommunuvalinum 12. november. Tá ið endaligu úrslitini eru tøk, fert tú eisini at síggja tey á hesari síðuni.

Valúrslit (kvf.fo)

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Føroysk tónleikaverk og framførslur settu sín dám á Nordic Music Days, ið varð hildin í Glasgow í Skotlandi um vikuskiftið. 

    Føroyskur dámur á Nordic Music Days 2024

Ársins festivalur er eitt nýtt samstarv millum Norðurlond og Skotland, við endamálið er at byggja langtíðarhaldfør og burðardygg sambond millum tónleikafelagsskapir, samfelagsbólkar og einstaklingar, og er hetta fyrstu ferð, at festivalurin varð hildin í Skotlandi. Ráðið Norðurlendsk Tónaskøld byrjaði í 1888, er ein av heimsins elstu tónleikafestivalum. Í 2021 vóru Føroyar vertir fyri festivalinum.

Sum vertsland fyri Nordic Music Days 2024, hevur skotska stjórnin havt eitt virkið samstarv og samskifti við øll norðurlondini um fyrireikingarnar, eisini umvegis sendistovurnar í London. Føroysku sendistovurnar hava eisini til endamáls at fremja áhugamál Føroya mentanarliga í vertslandinum, og var Sendistova Føroya í London samvertur fyri eini VIP móttøku, í sambandi við setanina hóskvøldið 31. oktober, saman við skotsku stjórnini og hinum norðurlendsku sendistovunum.

Á skránni í Glasgow vóru fleiri enn 200 tónleikarar og tónaskøld úr Føroyum, Íslandi, Svøríki, Noregi, Grønlandi, Danmark, Finlandi og Skotlandi, og býurin var fullur av tiltøkunum av alskyns slag.

Føroyar vóru sera væl umboðaðar á ársins festivali, bæði við tónleikaverkum og framførslum, umframt til pallborðskjak og fyrilestrar á NordEX ráðstevnuni, sum var partur av festivalskránni.

Eitt tónleikaverk hjá unga føroyska tónleikaskaldinum, Eli Tausen á Lava, sum er ein nýggj tulking av Let me cry hjá Handel, varð framført av BBC Scottish Symphony Orchestra og University of Glasgow Chapel Choir, saman við trimum øðrum verkum hjá norðurlendskum tónleikaskøldum. Konsertin varð útvarpað á útvarpsrásini BBC Radio 3.

KATA var á skránni við ikki minni enn trimum framførslum og var somuleiðis partur av konsertini Echoes from the Edges: inspired by Faroese cave concerts, sum var grundað á árligu konsertirnar í Klæmintsgjógv, og var tað Dávur Juul Magnussen, sum legði til rættis. Dávur Juul Magnussen umskapaði, við tónleiki úr Føroyum, Hebridunum og Glasgow, kirkjuna til ta ekkóandi Klæmintsgjónna. Afturat Dávuri og KATA, vóru John Kenny á trombon, Kristian Blak á trætrumpet, messingspælarar úr Royal Conservatoire of Scotland, og University of Glasgow Chapel Choir.

Á NordEX luttók Sunleif Rasmussen, formaður í Felagnum Føroysk Tónaskøld, til eitt pallborðskjak, nevnt Sustainability and the Wellbeing Economy. Kjakið snúði seg um politisk hugskot, forðingar og loysnir í samband við burðardygd og vælferðarbúskap, og var tað grundarlagið undir pallborðsfundinum Intersecting policy ambitions: Culture, sustainability and wellbeing, ið varð hildin seinni á degnum. Gunn Hernes, stjóri í Norðurlandahúsinum, luttók á pallborðsfundinum, saman við m.a. skotska uttanríkis- og mentamálaráðharranum Angus Robertson.

Meira kann lesast um Nordic Music Days á https://nordicmusicdays.org/

Myndir av KATA eru tiknar av Anna Cokorilo

Kelda & myndir: uvmr.fo – 04.11.2024 – Uttanríkis- og vinnumálaráðið

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Á fundi í gjárkvøldið (31.10.24), í býráðssalinum í gamla skúlanum á Glyvrum, samtykti býráðið – við fyrstu viðgerð – fíggjarætlanina fyri árið 2025, sum verður fyrsta fíggjarárið hjá býráðnum, ið verður kosið á kommunuvalinum hin 12. november.

Barnafrádrátturin hækkar úr 9 túsund upp í 10.500 krónur. Spjaldrið hækkar úr 2.500 krónum upp í 3.000 krónur, fíggjarætlað er við einum avlopi á 10,1 mió. kr. og skattaprosentið í 2025 verður hitt sama sum í 2024.

Barnafrádrátturin hækkar við fimtan hundrað krónum, úr 9 upp í 10.500 krónur, sum í verandi løtu er hin hægsti í landinum. Runavíkar kommuna var hin fyrsta í landinm at seta í verk eitt frítíðarkort. Spjaldrið (frítíðarkortið) er galdandi fyri øll í aldrinum 0-18 ár, og upphæddin hækkar við 500 krónum  – úr 2.500 upp í 3.000 krónur. Normeringarnar á dagstovnaøkinum, sum hækkaðu í fjør, vera hildnar á sama støði. Einaferð vóru tær lækkaðar vegna neyðugar sparingar, í fjør vóru tær lyftar upp á sama støði aftur, og hildið verður fast við, at foreldur gjalda fult gjald fyri fyrsta barnið, hálvt gjald fyri annað barnið og onki fyri triðja barnið. Kommunala skattatrýstið í 2024 verður hitt sama sum í 2024 – 21½ %. 10 av 11 byráðslimum møttu til fíggjarætlanarfund á Fiskastykkinum úti á Gjógv í Sandavági hin 25. oktober, har ið politisk semja varð um, hvussu fíggjarligu lunnarnir skulu liggja, ella, hvussu kommunan skal húsast fíggjarliga, í 2025. Tá atkvøtt var við 1. viðgerð í gjárkvøldið atkvøddu 10 fyri og ein ímóti – annað av tveimum umboðum fyri Borgaralistan atkvøddi ímóti fíggjarætlanini 2025.
 
Fyri 9 árum síðan lá nettoskuldin hjá Runavíkar kommunu og riðaði báðumegin við lániloftið. Tað gjørdi hon eisini í 2009 og í 2013. Stórar útbyggingar – og ikki minst yvirtøkan av eldraøkinum – vóru høvuðsorsøkin til táverandi støður. Politiskt hevur tað hesi seinastu árini verið lagt nógv fyri at konsolidera skuldina niður á eitt hóskiligt støði aftur, og støðugar búskaparligar tíðir hava hjálpt væl til, soleiðis, at skuldin minkaði í stórum, áðrenn farið varð undir tríggjar stórar íløgur um somu tíð – Fjøruvegin, Svimjihøllina og orkubryggjuna í Søldarfirði – sum hava flutt nettoskuldina upp á umleið 66% av lániloftinum, – svarandi til 95 mió. kr. niðanfyri møguleikan at læna pening til íløgur. Av nógvum orsøkum er tað skilagott at ansa eftir skuldini. Skilagóðar ætlanir, sum eru til frama fyri lokalsamfelagið, kunnu bráðliga taka seg upp, og okkurt bendir á, at ringastu rentuherðindini hava lagt seg aftur – fyri eina tíð í hvussu er. Pr. 30. september í 2024 var nettoskuldin hjá Runavíkar kommunu 181 mió. kr., meðan lániloftið nú er 276 mió. kr.

Viðvíkjandi eldraøkinum kom Runavíkar kommuna at standa sera illa fyri mótvegis fíggingarlyklinum, sum Fíggjarmálaráðið og Føroya løgting í sínari tíð fingu samtyktan. Síðan 1. januar 2015 fram til ársenda í 2024 eru áleið 126 milliónir krónur brúktar úr kommunukassanum – afturat afturberingini úr landskassanum – til tess at fíggja eldraøkið. 42 mió. kr. til íløgur og 84 mió. kr. til rakstur. Runavíkar kommuna er ein lutur av samstarvinum Roðin, sum Sjóvar- og Nes kommunur eisini eru partar av. Næststørsta eldraøkið í landinum, har Runavíkar kommuna hevur havt leiðsluna síðan 1. januar 2017.
 
Táið vit tíðliga í hesum árinum fóru undir at fyrireika fíggjarætlanina fyri fíggjarárið 2025, var útgangsstøðið tað siðvanda, at halda seg konservativt/realistiskt til eitt ókent ár – grundarlagið var gongdin í verandi ári, árini undan, og leysar metingar frameftir annars.
 
Tað er nú einaferð soleiðis, at ein kommuna er undirliggjandi umsitingar/politiskt- høpi í mun til landspolitiska myndugleikan, ið situr við lóggávu- og kunngerðarvaldinum. Fyri tveimum árum síðan tóku tríggir flokkar saman og skipaðu seg í eina landsstýrissamgongu. Samgonguskjalið boðaði sjálvandi frá stórum broytingum, sum av góðum grundum ávirkaðu búskapin hjá kommununum, tað hevur nú ikki verið óvanligt, líkamikið hvør ið koalitiónin hevur verið. Greitt var frá byrjan, at lovað lønarlyft, nýggj veiði- og & tøkugjøld, lønarvøkstur, styttri arbeiðsvika, uppnormeringar og havnastongsul fóru at ávirka búskapin hjá kommununum.
 
Kommunfelagið fekk í samráðingum við landsstýrið bilbukt við ringastu avleiðingarnar av m.a. lønarlyftinum og tøkugjaldinum, fyri okkara viðkomandi, men hóast havnastongsulin rakti inntøkusíðuna hjá Runavíkar havn hart, so hevur tað eydnast Runavíkar havn at manna seg uppaftur í 2024 – serliga við fleiri vitjanum av útlendskum ferðamannaskipum. Runavíkar kommuna er annars, millum tær størru kommunurnar, í tí serstøðu, at so at siga ongi almenn størv og stovnar eru í økinum, tí er hon serliga tengd at einum vinnulívi, sum fær líkindir til at trívast og mennast.

Táið farið varð undir at byggja eina svimjihøll í Runavík til ein ætlaðan kostnað á 165 mió. kr., søkti Runavíkar kommuna um at fáa MVG´gjaldið á umleið 9,8 mió. kr. afturborið frá landinum. Tað hevur verið sum at seta undir klett, og úrslitið er harvið, at hendan einstaka íløgan fer at hava goldið landskassanum smáar 10 mió. kr. í MVG´gjaldið, táið svimjihøllin væntandi verður liðug á sumri 2025. Higartil eru brúktar 107,4 mió. kr. til svimjihøllina í mun til sáttmálakostnaðin á 165 mió. kr.
 
Raksturin fáa vit ikki broytt avgerandi, hann hongur nú einaferð somikið fastur í so nógvum íbundnum træðrum, at hann kvinkast lítið og onki. Tey seinastu nógvu árini hava vit roynt at hildið rakstrarvøkstrinum ájøvnum lønarvøkstrinum umframt kostnaðin av nýggjum átøkum, hesin verður nakað hægri í 2025, og hann verður partvíst kompenseraður fyri lønarlyft við tøkugjaldi í inntøkunum. Rakstrarvøksturin í 2025 er ætlaður til 5,6%. Skattaprosentið verður ikki sett niður, hóast tað er í hægra lagi, tí so máast grundarlagið undan íløgufænum, eisini teimum íløgunum, sum longu eru settar í gongd. Politisk semja er um, at nývalda býráðið á valinum 12. november fer at meta um íløgumøguleikarnar tey næstu 10 árini, og eisini hvussu skattatrýstið kann lækkast til frama fyri borgaran.
 
Rentuútreiðslurnar hava verið vaksandi, á sama hátt rentustuðulin, men tekn eru nú í sól og mána um, at rentutrýstið fer at lækka aftur – ynskiligt hevði eisini verið, at landsmyndugleikin fer undir at umskipa rentustuðulsskipanina, nú rentan er á veg niðureftir aftur. Trupult er at meta um felagsskattin tey næstu árini, sum sjálvandi kann ávirkast av rikna landspolikkinum. Havnastongsulin rakti nógvar av fyritøkunum, sum bera felagsskattin, tí er ilt at meta um hvussu hann fer at vignast frameftir. Líkamikið hvussu víkir og vendir, er persónsskatturin týdningarmesta og mest støðuga inntøkan hjá einari kommunu.
 
Gongdin í fíggjarætlanararbeiðnum hevur annars verið hon, at býráðið samtykti ein fíggjarkarm at virka eftir á býráðsfundinum hin 29. august 2024. Á býráðsfundinum hin 31. oktober 2024 samtykti býráðið FÆ2025 við 1. viðgerð. Onnur viðgerð av fíggjarætlanini verður á seinasta regluliga býráðsfundinum í hesum valskeiðnum – hósdagin hin 28. november.
 
Fíggjarætlanin fyri 2025 javnvigar við 300,4 mió. kr. Fíggjarætlað er uttan lántøku við einum avlopi á 10,1 mió. kr. Ætlanin er at gera skattafíggjaðar íløgur í 2025 fyri 52,4 mió. kr. Svimjihøllin, nevnd omanfyri, og sum eftir ætlan verður liðug á sumri 2025, er sáttmálabundin, og bankafígging er fingin til tað sum periodiskt vantar í – í byggitíðini. 107,4 mió. kr. eru higartil brúktar og goldnar til verkætlanina. Fjøruvegurin verður gjørdur samsvarandi avtalu millum Fíggjarmálaráðið og Runavíkar kommunu – eisini staðfest av einum samdum løgtingi. Innari parturin er liðugur, uttari parturin verður nú neyvætlaður og bjóðaður út í 2025. Aðrar íløgur síggjast í yvirlitinum niðanfyri. Fyrireikingar verða nú gjørdar í tveimum bólkum til víðkan av kørmunum hjá skúlaverkinum og dagstovnaøkinum. Byggiskráin til útbyggingina av skúlanum á Glyvrum er nú so liðug, at klárt er at fara undir eina arkitektakapping, táið nýtt býráð tekur við á nýggjárinum.
 
Hetta hevur verið gongdin higartil í ár viðvíkjandi persónsskattinum og eftirlønarskattinum – fram til 01. oktober. Yvirhøvur hevur tað vignast væl betri enn fíggjarætlað var fyri árið 2024:

Gongdin í fólkatalinum tey seinastu 20 árini (2005-2024) hevur annars verið hendan:

Fíggjarkarmurin

Inntøkur

Skattur250.400.000 kr.
Eftrlønarskattur v.m.50.000.000 kr.
Total300.400.000 kr.

Útreiðslur

Rakstur225.000.000 kr.
Íløgur – ársfíggjaðar52.400.000 kr.
Rentustuðul5.000.000 kr.
Egnar rentur7.900.000 kr.
Avlop í FÆ202510.100.000 kr.
Total300.400.000 kr.

Raksturin skipaður á økjum

Kommunal fyrisiting22.374.000 kr.
Almannamál80.236.000 kr.
Børn og ung52.792.000 kr.
Undirvísing19.938.000 kr.
Mentamál20.693.000 kr.
Teknisk mál20.175.000 kr.
Kommunal virki8.792.000 kr.
Total225.000.000 kr.

Viðmerking: Havnirnar í Runavíkar kommunu (vanliga róptar Runavíkar havn) hava havt ein frægari rakstur enn væntað í 2024, hóast havnastongsulin sum landsstýrið setti í verk ímóti skipum undir russiskum flaggi.

Íløgurnar skrivaðar á øki

Skála søga100.000 kr.
Heilsumiðstøðin í Runavík 80.000 kr.
Útbygging av Sellanum240.000 kr
Fyrireiking av nýggjum dagstovni 400.000 kr.
Víkin í Æðuvík800.000 kr
KT í skúlanum300.000 kr.
Bingjur við Glyvra skúla1.000.000 kr.
Ætlan fyri skúlabygging1.000.000 kr.
Spælipláss í skúlanum við Løkin400.000 kr.
Ungdómshús á Skála 80.000 kr.
Kykmyndaætlan200.000 kr.
Fornminni200.000 kr.
Bumbuskýli á Skála100.000 kr
Ítróttarhøll á Skála200.000 kr
Ítróttarhús í Runavík1.400.000 kr.
Ítróttarøkið á Skála800.000 kr
Svimjihøll20.000.000 kr.
Útibreyt til bogaskjóting100.000 kr
Kommunal nátthús (Oyndarfirði)160.000 kr.
Bygdarhús í Skálafirði (stuðul)200.000 kr.
Skúlin í Elduvík400.000 kr.
Ábøtur og umvælingar5.700.000 kr.
Spælipláss240.000 kr.
Fríøki í Oyndarfirði120.000 kr.
Viðalund við Toftavatn80.000 kr.
Vetrarfriðing Elduvík100.000 kr.
Miðbýarætlan1.600.000 kr.
Útstykking800.000 kr.
Vinnustykkir á Rituvíkshálsi 100.000 kr.
Kirkjugarðar300.000 kr.
Vatnverk1.600.000 kr.
Spillivatn1.500.000 kr.
Vegir og økir800.000 kr.
Gamli vegur (Oyndarfjørður – við kirkjuna)400.000 kr.
Gøta við Toftavatn120.000 kr.
Ljós – Skúla- og Garðagøta í Søldarfirði 80.000 kr.
Gøta Søldarfjørður – Lamba100.000 kr
Gøta Rituvík – Runavík380.000 kr
Akfør og maskinaboð1.600.000 kr.
Fjøruvegurin240.000 kr.
Rampa, bryggja og umvælingar – Rvk havn400.000 kr.
Havnagerð í Søldarfirði 5.600.000 kr.
Lending í Funningi400.000 kr.
Bátahylur á Skála – kirkjugarður 700.000 kr.
Glyvra strond120.000 kr.
Bátabrúgvar á Glyvrum1.000.000 kr.
Bussleið, samskipandi app160.000 kr
Total52.400.000 kr.

Runavíkar kommuna flytir umsitingina inn í gomlu hølini hjá Føroya Banka á Heiðavegi 54 í hesum árinum. Enn er endalig støða ikki tikin til, hvat ið gerast skal við gomlu Kommunuskrivstovuna á Heiðavegi 26. Býráðsfundirnir vera frameftir hildnir í nýggja býráðssalinum í Gamla skúla (1891) á Glyvrum.

Tórbjørn Jacobsen,
borgarstjóri,
Runavíkar kommuna.

Kelda & myndir runavik.fo – 01. november 2024

0 FacebookTwitterPinterestEmail

    

Løgmaður hevur seinnapartin 1 novembur flutt fram røðu í sambandi við minningarhaldið fyri teimum sjólátnu á Vinnuháskúlanum í Havn.

Røðan kann lesast niðanfyri:

Góðan dagin øll somul.

»Mamma mín var óalmindiliga sterk. Hon tók alt líka róliga. Hon fór ikki upp at leika í, og tað var gott fyri okkum. Men – eg rokni við, at hon hevur havt tað ringt um næturnar. Tá ið friður hevur verið yvir húsið, og vit smáu vóru farin í song. Tá hevur sorgin skolað inn yvir hana og tikið yvir«.

Orðini eigur Hans Andrias Johannesen, sáli. Hann var smádrongur, tá ið hann misti pápa sín, pápabeiggja sín og stórabeiggjan sín til havið. 

Teir vóru við trímastraðu klaksvíksskonnartini Fossanes, sum gekk burtur í øgiligum ódnarveðri á Suðurlandinum í 1938. Eftir sat mamman við níggju børnum og djúpari sorg. 

19 mans gingu burtur við Fossanesi. Hjá teimum, sum sótu eftir, var tað sum, at tíðin steðgaði. 

Tey høvdu glett seg at fáa manningina heimaftur. Men ístaðin komu boðini um, at hon ongantíð komu aftur. Við eitt varð øll tilveran vend á høvdið. Eftir stóðu tey við larmandi tøgnini og sviðanum av deyðans køldu hond.

Tá ið havið brádliga verður grøv – uttan ávaring ella tíð til eitt farvæl – setir tað seg fyri lívið hjá teimum, ið eftir sita. Tað gjørdi tað eisini hjá Hans Andriasi og familjuni. 

Missurin á havinum verður til søgu um sorg, sum livir víðari hjá komandi ættarliðum. Tað veit eg, tí tveir abbabeiggjar hjá mær vóru millum mennirnar, ið fóru lagnunáttina í 1938.   

Mær er fortalt, at til minningarhaldið í 1938 sang syrgjandi fjøldin sálm við yrking eftir Mikkjali á Ryggi: 

»Slættasti sjógvur og brattastu bylgjur,
byrður og andróður skifta um høv,
silvitnislogn eftir ódnarstorm fylgir;
so er og ferð vár úr vøggu í grøv.
Friður ei er
í hesi verð;
vónbrot og stríð okkum lívið títt ber.«

Orðini minna okkum á, at tilveran er litað av bæði góðum og ringum veðri. Løtum við logn, og løtum við hvøssum stormi. Og at lagnan kann raka okkum meint – og uttan ávaring.

Missur á sjónum er ein partur av okkara føroysku arvi. Eitt lagnutak, sum vit hava livað við í ættarlið eftir ættarlið. 
Og við staðseting, mitt í hesum heimshavi, hava Føroyar verið meint raktar. 

Skip fyri skip, bygd úr sterkasta tilfari  og við skrokkum, ið skuldu kunna standa ímóti náttúrukreftunum í norðurhøvum, hava endað sínar dagar á havsins botni.

Tá ið deyðin er óvæntaður og óboðin gestur, verða vit dyggiliga mint á, at vit ráða ikki, tá tað veruliga umræður.

Havið gevur og havið tekur, var gamalt at siga. Og sorg er á ein hátt sum havið. Eins og ein alda, ið rennur á land aftur og aftur, vendir sorgin altíð aftur. Sjálvt tá ið vit royna at reisa okkum og finna fótafestið aftur í lívinum.

Tá ið lagnan rakar okkum meint, steðgar lívið upp í eina tíð. Vit varnast, hvussu lítið vit sjálv ráða yvir. 

Men vit varnast eisini, hvussu nógv vit megna. Hvussu vit spakuliga finna stevið aftur, hóast fetini ongantíð verða heilt tey somu.  

Hans Andrias Johannesen, sum misti síni kæru umboð á Fossanesi í 1938, er ikki millum okkum longur. 
Men hann plagdi at taka til »tíðin lekir, verður sagt. Men ikki øll sár«.  

Við tíðini verður sorgin og saknurin ein partur av tilveruni hjá teimum, ið sita eftir. Vit eiga bara dagin í dag, og skaldið, Jens Pauli Heinesen, yrkti uggandi soleiðis um aldurnar í tilveruni: 

»Tá barmur mín spentur av undran, 
Av eydnu, av tungari trá,
Av iva og sorgarløgum 
Eisini, eisini tá
Veit eg, at lívið er gáva, 
Eitt dýpi av dýrari tíð, 
Sum øll skulu valla ígjøgnum, 
Rekast og villast inní«.

Í dag eru skipini tryggari. Túrarnir styttri. Og samskiftismøguleikarnir betri. Og tøkk fái Gud, at tað í dag hendir tað sjáldan, at skip ganga burtur. 

Men havið er framvegis ein megi, vit ongantíð fáa ræði á. Tí søgan um miss á sjónum endurtekur seg. 
Søgan endurtók seg tíverri í ár, tá ið vit vórðu rakt av herviligari vanlukku.   

Tit, ið eftir sita, skulu vita, at tá ið sorgin og deyðin vitja, tá hyggja vit føroyingar ikki burtur. Vit standa saman við tykkum, sum hava mist.

Síðani allahalgannadag í fjør eru hesir føroyingar farnir á sjónum:

•    Bjarni Bisp úr Hoyvík, sjólátin við Kambi 6. februar 
•    Heine Thorsteinsson úr Vági, sjólátin við Kambi 6. februar 

Við hesum orðum fari eg, vegna Føroya landsstýri og alla ta føroysku tjóðina, at lýsa samkenslu við tykkum, ið mist hava.

Jesus veri hjá tykkum øllum!
Saman drýpa vit høvur í sorg. 

Friður veri við minni teirra.

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Seinasta veljarakanningin hjá portal.fo gevur Borgaralistanum eitt umboð í Tórshavnar býráð. Um hetta gerst valúrslitið kunnu teir standa við lyklunum til borgmeistara kontórið og koma at stjørna Tórshavnar kommunu komandi fýra árini.

Tað er eitt sera spennandi býráðsval fyri framman í Føroya størstu kommunu.

Í blaðnum VIKUSKIFTI – bladid.fo hjá portal.fo er veljarakanning løgd út í morgun 2 november. Eftir hesi veljarakanning fær Tjóðveldi góð 21 % 3 sessir.  Javnaðarflokkurin góð 20%. 3 sessir. Fólkaflokkurin góð 14%, 2 sessir  Sambandsflokkurin góð 14 % 2 sessir og Kommunulistin 13,5% og 2 sessir. Borgaralistin stendur til at fáa 1 sess við 6,4% av atkvøðunum.

Tú kanst lesa meira her

Kanningin er gjørd av Spyr.fo 31 oktobur 2024 og eru 489 fólk búsitandi í Tórshavnar kommunu spurd.

Fleiri kombinatiónir eru møguligar

Um Tjóðveldi og Javnaðarflokkurin velja at fara saman við Borgaralistanum so hava tey meirilutan við 7 atkvøðum í býráðnum og verða tað tryggir flokkar sum so koma at stjørna kommununi. Hinvegin um Fólkaflokkurin, Sambandsflokkurin, Kommunulistin og Borgaralistin velja at samstarva so hava hesir 4 flokkarnir eisini 7 atkvøður og harvið meirilutan í býráðnum.

Soleiðis kann Borgaralistin koma í eina heilt serliga støðu. Men tað eru eisini eitt ótal av øðrum møguleikum. Men samanumtikið eitt sera spennandi val fyri framman í høvuðsstaðnum.

Valskráin hjá Borgaralistanum sæst her:

Stevnuskrá við 16 av mongum punktum

1. Borgarin eigur kommununa. Saman gera vit góðar loysnir.

2. Eldraøkið má beinast á eina kós við smærri eindum. Fólk skulu stuðlast í at klára seg sum longst í egnum heimi. Eldraráðið eigur at verða ein partur av loysnini.

3. Dagstovnaøkið skal á rættkjøl. Økið má endavendast á nógvum mótum. Onkrar broytingar mugu tíverri bakkast aftur.

4. Kloakklukturin í býnum skal burtur. Hetta tekur nógv ár, pengar mugu setast av, so arbeiðið kann byrja beinanvegin.

5. Ruskið má skiljast. Alternativið er at byggja nýggja brennistøð fyri 800+ mió.

6. Náttúran má verjast. Hon er orsøkin til, at vit liva og trívast her. Børnini, ommu- og abbabørnini skulu hava somu møguleikar, sum vit fingu.

7. Rúsevni eru ein risa avbjóðing. Trupulleikin veksur við rúkandi ferð. Landið eigur bóltin, men kommunan fær trupulleikan. Ungdómur MÁ beinast burtur frá hesum.

8. Ferðslan má skipast betur. Ferðslan skal verða trygg og glíða. Ljóskurvar hjálpa ikki. Tær støðga ferðsluni.

9. Bygging og útbygging skal vera skipað. Broyting av byggisamtyktum er bert sum undantak.

10. Mentan fyri øll og til øll. Mentan er ALT, sum vit gera, og allýsir okkum sum føroyingar og menniskju. Vit mugu hjúkla um eldsálirnar.

11. Frítíðarítriv og ítróttur fyri øll og til øll. Ítróttur og frítíðarítriv av øllum slag eru ein heilsugóð íløga fyri sál og sinn, sum skal stuðlast í allar mátar.

12. Eingin borgari uttan vinnulív, og einki vinnulív uttan borgara. Handlar, vinnulív og borgarar eru saman um kommununa

13. Rørslutarnað skulu lættari kunna flyta seg í býnum. Tað eru m.a. ov nógvir høgir kantar og ov fáar rampur.

14. Fyrisitingin skal kunna arbeiða eftir galdandi lógum og reglum. Nøkur fá privat áhugamál skulu ikki stýra fyrisiting og politikarum.

15. Parkeringstrupulleikin veksur allastaðni. Almennir stovnar og skrivstovur kunnu flytast niðan ímóti Ringvegnum. Tað lættir um trýstið inni í býnum.

16. Listafólk og listafak á altjóða støði. Hølir og markaður stuðul skal latast yrkislistafólki, so yrkislistini verður lív lagað í Havn og mentanarlívið kann blóma.

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Skulu vit hava útlendskar og danskir tilstandir í Føroyum tá tað kemur til stjóralønir og bonusskipanir. Nú nógv tos hevur verið um hesi viðurskiftir er áhugavert at taka fram hvussu vit ynskja at skipa okkara egna samfelag.

Seinastu mongu árini hava vit sæð at stjóralønir í okkara grannalondum og ikki minst í USA eru farnar til himmals og har tað sær út til, at einki lutfall er millum evnir og framleiðslu hjá fyritøkunum og stjóralønirnar. Ørandi bonusskipanir av ymiskum slag, sum ikki skal verða komið nærri inn á her.

Í breddanum í KVF setti ein luttakari ein sera viðkomandi spurning, skal ein almennir stjóri í einum almennum partafelag hava hægri løn enn stjórni á landssjúkrahúsinum. Hetta var sera beinrakið og viðkomandi.

At tosa um at bonusskipanir ikki skulu verða meira enn so og so nógv prosent av lønini er meiningsleyst um lønin í útgangsstøðinum er heilt av leið. Vit kundi sagt at ein almenn stjóraløn ongantíð kann verða hægri enn 90.000 kr um mánaðin og við bonus og eftirløn max 110.000 kr um mánaðin.

I Føroyum eru bara heilt fáir stórir almennir stovnar ella partafeløg og um man veruliga heldur at tað í Føroyum finnast nakrir heilt fáir stjórar ið eru egnaðir at stýra hesum feløgum ella stovnum, so er útgangsstøðið nokk skeivt.  At halda at vit hava superstjórar við so nógvum royndum og góðum strategiskum og leiðslumessigum royndum at teir eru verdir 100, 150 ella 200.000 kr um mánaðin og bonusskipanir kann tykjast nakað løgið.  Um stjórin á Posta ella SEV ella í einum almennum banka ella almennum flogfelag halda seg hava so heilt serligar førleikar og evnir, so skuldi tey bara søkt størv í okkara grannalondum.

Tað eru nokk av vælútbúnum føroyingum og við hollum rondum sum eru fult út førir fyri at stýra okkara almennu partafeløgum og almennum stovnum og tí er nevniliga ikki neyðugt við at nýta óneyðugar almennar skattapengar til at løna stjórunum og uppfinna tápuligar og óneyðugar bonusskipanir ið útgangsstøðinum ikki hoyra heima í almennum stovnum og feløgum.

Sjálvandi skal sjúkrahússtjórin fáa somu sømdir sum ein sum leiðir eina pakka deild, sum fyri mongum árum síðani hevur prísa seg út av marknaðinum.  Tað ið eg royni at siga er, at tað í Føroyum er hópin av góðum umsøkjarum/leiðarum til stjórastørv og sum saktans eru nøgdir við eina løn uppá 60.000 kr um mánaðin.  

Eitt sindur um Posta

Tað sum Posta gjørdi skeivt fyri mongum áðrum sýðan var at teir ikki fingu sær betalingsterminalar tá dankortini komu so fólk kundi rinda rokningar á posthúsunum, og sum økonomar kenna val eitt annað fyribrigdi at prísa seg út av marknaðinum. Porto gjørdidt so høgt at privatu vinnufyritøkurnar fingu sær digitalar loysnir at senda brøv og lønarseðlae til teirra viðskiftafólk. Posta er í dag so vánaligt at tað er ein munandi seinkandi liður tá eitt nú vørur skulu sendast úr høvuðsstaðnum og norðureftir, hetta kann taka fleiri dagar. Man skuldi avgjørt umhugsa at loyvt privatum flutningsfyritøkum eisini at “flyta” brøv.

Hvussu kann Posta verða ein týðandi liður í okkara samfelag aftur, nú bankarnir alsamt lækka tænastustøði kundi Posta verið almennur lønarbanki. Posta kundi eisini verið ein tollmiðstøð. Nú tollvaldið skal skerjast kundi fulltrúar á Posta fingið tollheimild og harvið fingið pening frá landinum og betra okkara góða tolleftirlitið enn meira – samstundis. Ein Post and Customs office.

Ungi landsstýrismaðurin var í dag úti og segði at fyrrverandi bankastjórin og grannskoðarin skuldi standa á odda fyri nevndini í Posta og fyrrverandi nevndarformaðurin í er royndur vinnulívsmaður og politikari, undirforstaði var verri skikkaður enn ein revisor og bankamaður til at menna Posta.

Tað er eingin ivi um, at hesir menn hava drúgvar og góðar leiðsluroyndir og eru álitispersónar. Men nevndararbeiði og mennan av fyritøkum man verða torført at læra og hvør dugir tað og hvør ikki dugir tað, er torført at meta um. Tí er tað undrunarvert at landsstýrismaðurin heldur at ein nýggjur nevndarformaður kann bjarga og betra raksturin hjá Posta munandi uttan hetta gongur út yvir tænastustøði.

Í bókum um nevnararbeiði verður oftani tikið til at “bókhaldarar / figgjarleiðarar” – og advokatar ikki eru teir optimalu til strategisk tænkning og innovatión og ikki neyturviliga eru besta boð uppá nevndarlimir.   Men sum vit vita, er sera vanligt at advokatar og fíggjarleiðara sita í nevndum og eru við til at menna feløg.

Hugsi mangan um ein stjóra sum eg havi siti i nevnd saman við og sum hevur ótrúlig evnir til at síggja heildina í einum felag og hvat er galið og hvat og hvussu felagið kann mennast. Hetta eru sera læruríkt, tá man eisini kennir góðu úrslitini í teirra felag, og veit at her er verulig tyngd og vitan aftanfyri.

Herfrá vil eg ynskja nýggja nevndarformanni, nevndini og komandi stjóra hepna hond við at menna okkara almenna Postfelag.

Óli M. Lassen, stjóri og eigari av 24.fo

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Fyrrapartin í dag var hátíðarhald í býráðshúsinum. Orsøkin var at fráfaringarløta fyri Noomi Thomsen, sum samstundis hevur starvast í bókhaldinum í heili 50 ár.

Noomi byrjaði í starvinum Í 1974 og hevur sostatt undir átta borgarstjórum, teir eru Tryggvi Laksáfoss, Jógvan Isaksen, Óli E. Heinesen, Jógvan við Keldu, Steinbjørn O. Jacobsen, Gunvá við Keldu, Jógvan Skorheim og Karl Johansen.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 

Røðan sum Karl Johansen, borgarstjóri, helt fyri Noomi

Góða Noomi!

Tað finnast persónar, sum hava serliga ávirkan á tað umhvørvið, sum tey eru partur av. Hjá summum kemur tað av, at tey hava verið har í so drúgva tíð, og hjá øðrum er tað, at tey hava gjørt ein so stóran og áhaldandi innsats.

Tú hevur ikki bara arbeitt í eitt sera drúgt áramál, men eisini gjørt ein megnar innsats fyri Klaksvíkar kommunu – 50 ár eru ikki 50 dagar – vit tosa um eina hálva øld.

Fyri at seta hetta í perspektiv, so er Klaksvíkar kommuna 116 ára gomul – stovnað í 1908 – so tú hevur tænt kommununi í 43% ella næstan helvtini av tíðini, sum kommunan hevur verið til! 

Ein onnur áhugaverd samanbering, sum sigur nakað um støddina av tínum avriki, er, um vit samanbera við ein persón, sum myndaði Klaksvíkar kommunu nógv í síni tíð.

Robert Joensen var kommunuskrivari, tá ið tú byrjaði í starvi hjá kommununi. Hann arbeiddi her frá 1941 til 1982. Sostatt tænti Robert kommununi í 41 ár, og tað er sera nógv, men tú, Noomi, hevur arbeitt her næstan 10 ár longri, enn hann gjørdi.

Tað var í 1974, at tú komst í læru í bókhaldinum hjá kommununi, sum helt til í gamla Skúla, niðanfyri Heygabúðina.

Bókhaldararnir, sum tú hevur arbeitt saman við, eru Jógvan Clementsen, Mikkjal á Bergi, Ísak Mikladal, John Færø og nú Henry Mellemgaard. Harumframt ein ørgrynna av øðrum starvs-feløgum, sum eru komin og farin øll hesi árini.

Um vit telja valskeið, so hevur tú arbeitt í 15 ymiskum valskeiðum.

Borgarstjórarnir, sum tú hevur arbeitt undir, eru 8 í tali – teir eru: Trúgvi Laksáfoss, Jógvan Isaksen, Óli E. Heinesen, Jógvan við Keldu, Steinbjørn O. Jacobsen, Gunvá við Keldu, Jógvan Skorheim og so eg sjálvur. Og so koma varaborgarstjórarnir afturat, sum hava avloyst.

Ein hópur av býráðslimum hava verið inni og vent í tínari starvstíð. Eisini hevur talið av býráðslimum verið skiftandi. Einu tíðina vóru sjey, síðan upp til trettan og aftur niður á ellivu.

Í 1974 lá sandurin innast á vágni framvegis so at siga órørdur, og børnini vóru fyri stuttum givin at ganga í skúla leygardag.

Hetta árið, tá ið Noomi fyri fyrstu ferð settist við skrivaraborðið hjá Klaksvíkar kommunu, var fólkatalið í Klaksvík umleið 4700, hárið var langt, cowboybuksurnar víðar, tit gingu í cowboyjakka og skógvarnir vóru høgir sum stúltir. Dreingirnir gingu í stríputum hosum. Sethúsini høvdu nógvar ymiskar litir, gólvteppini vóru loðin, veggirnir hessian, hvítvørurnar littar, bilarnir høvdu langar spruttlappar, antennur, skinn á róðrinum og ljós undir botninum.

Meðan Noomi bókaði síni fyrstu skjøl, var umsitingin hjá kommununi nógv minni enn í dag. Tey høvdu ongar teldur, ongar fartelefonir, ongan teldupost, ongar skanningar, eingin heimasíða. Tá vóru eingi hackaraálop, tí her vóru bara vanligar skrivimaskinur, alt var á pappíri, og leiðararnir hjá kommununi máttu fáa hvørja rokning upp í hendurnar at vátta. Her var bara vanligur brævpostur, bara fastnettelefonir, og lønirnar blivu útgoldnar kontant.

Hetta árið merktust leivdirnar av oljukreppuni framvegis, Watergate gølan var í USA, og her heima skeyt ein maður við byrsu eftir Atla Dam, táverandi løgmanni.

Nú Noomi fer frá fyri aldur, er nógv broytt. Eingin sandur sæst longur innast á vágni, vit sigla ikki longur um Leirvíksfjørð, dreingirnir hava nú stutt hár, men langt skegg, gólvteppini eru burturbeind, sethúsini eru ikki so litrík longur, skrivstovurnar eru næstan pappírsleysar o.s.fr. o.s.fr.

Góða Noomi!

Hesi skjótt fýra árini, eg havi verið inni í hesum húsinum, havi eg upplivað og sæð, at her arbeiða nógv arbeiðssom og nærløgd fólk. Her valdar ein mentan, har fólk eru nærløgd í sínum arbeiði og arbeiða hart.

Men eg hugsi ikki, at eg taki munnin ov fullan, tá eg sigi, at tað verður torført at finna ein persón við hægri arbeiðsmorali enn tú hevur – her ert tú ein av undangongufólkunum – ein, sum vísir leiðina!

Tú arbeiðir langar dagar, tú kennir ognarskap í tínum arbeiðið hjá okkum, tú ert nærløgd, nágreinilig og arbeiðssom. Hetta eru alt dygdir, ið vit virðismeta ómetaliga høgt.

Tú gert tað í tí stilla, og tú vilt, at arbeiðið er gjørt ordiligt. Títt arbeiði er gull vert fyri eina kommunu sum okkara.

Henda arbeiðsmentan, sum tú í øll hesi ár hevur víst hvønn dag, hevur lært okkum onnur at krevja nógv av okkum sjálvum, leggja lív og sál í arbeiðið og at vera nærløgd.

Stóra takk fyri ta góðu fyrimynd, sum tú hevur verið og framvegis hevur varðveitt so væl.

Góða Noomi!

Prædikarin skrivar, at «alt hevur tíð sína».

Og í Sálmi 90 skrivar gudsmaðurin Móses, at «skjótt er tað yvirstaðið, vit flúgva avstað».

Eg veit ikki, hvørji kenslu tú stendur við her í dag á tíni fráfaringarløtu eftir meir enn eina hálva øld í starvi, men í dag kanst tú av røttum líta aftur á eitt eitt virkið, nærlagt og samvitskufullt arbeiðsavrik.

Hesar eru treytirnar, vit øll liva undir, men gott er at vita, at tað er ein, sum «ber alt við orði máttar Síns», og sum lovar at vera við okkum allar dagar.

Og í dag staðfesta vit enn eitt kapittulskifti í tínum lívi, nú tú takkar fyri teg í føstum starvi hjá Klaksvíkar kommunu.

Vegna Klaksvíkar býráð og okkum øll, sum starvast hjá kommununi, er tað mær ein heiður at bera tær eina hjartans, hjartans tøkk fyri títt ágrýtni, nærlagni, trúfesti í øll hesi mongu ár.

HARRIN signi teg og varðveiti teg.

Takk fyri.

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Í sambandi við at nýggi langhylurin letur upp tann 5. november 2024, verður ókeypis atgongd til allar hentleikarnar í Svimjihøllini í Gundadali, eisini nýggja vælveruøkið.

Vikuskiftið

Í vikuskiftinum frá fríggjadegnum 8. november til og við sunnudagin 10. november, verða vælveruøkið og langhylurin tó einans nýtt til svimjikapping. Í vikuskiftinum verður ókeypis tilboðið sostatt bert galdandi fyri eldra partin av svimjihøllini.

Avmarkingar

Allar vanligu reglurnar fyri Svimjihøllina í Gundadali eru galdandi, meðan tilboðið er. Hetta merkir millum annað, at øll skulu hava armband til skáp, og at í mesta lagi 200 fólk sleppa inn í høllina í senn.

Kelda & myndir torshavn.fo 1 nov. 2024

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Í gjár var hátíðarhald í sambandi við, at Marius Müller hevði 25 ára starvsdag.

Her er brot úr røðuni hjá Heðini Mortensen, borgarstjóra:

“At Marius endaði her í teknisku fyrisiting, var ikki sjálvsagt. Marius er av stórari bóndaslekt, eini tí størstu í Suðurstreymoy. Men ambitiónirnar førdu hann til Grønlands – altso Snikkaravirkið í Grønlandi – har hann í miðjum 70’unum lærdi til snikkara. Henda royndin við handverki og bygging legði grundarlagið fyri hansara framtíðar yrkisleið.

Í 1984, eftir at hava lisið til byggifrøðing, vendi Marius aftur til Føroya, har hann byrjaði sum ráðgevandi verkfrøðingur hjá LBF og seinni sum byggileiðari hjá BGW. Í 1995 byrjaði Marius hjá Tórshavnar kommunu á Byggideildini. Skjótt løgdu øll merki til hansara góðu evni og eldhuga, og longu í 1997 gjørdist hann fyrsti tekniski tekniski stjóri hjá kommununi. Hetta starvið hevði hann til 2004. Hesa tíð skipaði hann fyrisitingina og setti sín dám á mongu týðandi verkætlanirnar tá.

Seinnu árini hevur Marius verið leiðari á Byggimálsdeildini, og er hann nú settur í starvið sum leiðari á Umhvørvisdeildini hjá Tórshavnar kommunu. Tað er látur og gott lag, har Marius er. Tú hevur eisini verið virkin í trivnaðinum á arbeiðsplássinum. Ikki bert við skemtisøgum, men eitt nú hevur tú verið millum berandi røddirnar í legendarisku Tórskallar. 

Góði Marius – hjartaliga til lukku við 25 ára starvsdegnum og takk fyri avrik tíni, sum hava gjørt mun og ávirkan okkara bý og kommunu.”

Kelda & myndir: torshavn.fo 1 nov. 2024

0 FacebookTwitterPinterestEmail

Petur Skeel Nolsøe fekk í gjár handað heiðurstekin Tórshavnar Býráðs. Tað var Heðin Mortensen, borgarstjóri, sum handaði Peturi heiðurstekin og heiðursbræv.

Petur Skeel Nolsøe hevur trúfastur tænt í Kaldbaks kirkju í meira enn fimmti ár. Longu sum 19 ára gamal – heilt afturi í 1967 – tók hann á seg tænastuna at vera klokkari í kirkjuni. Hesa kirkjutænastu hevur hann røkt síðani. Umframt at vera klokkari hevur Petur eisini avloyst sum deknur í Kaldbaks kirkju. Petur hevur altíð víst kirkjuni stóran áhuga. Hann hevur í mong skeið verið kirkjuráðslimur, og er hann tað enn.  Afturat hesum hevur Petur tikið stig til ymisk mentanarlig tiltøk í Kaldbaks kirkju, ið hava verið bygdarfólkinum í Kaldbak til mikla gleði. Fyri drúgva og trúfasta tænastu verður Petur Skeel Nolsøe heiðraður við Gullheiðursmerki Tórshavnar Býráðs.

Kelda & myndir torshavn.fo 01.11.2024

0 FacebookTwitterPinterestEmail
Newer Posts